Rozwód Wrocław

Decyzja o rozwodzie jest niezmiernie ciężka. W niniejszym artykule postaram się przedstawić Państwu co warto wiedzieć o rozwodzie, zanim zdecydujecie się wystąpić do Sądu z pozwem o rozwód.

Co to jest rozwód?

Rozwód to nic innego jak rozwiązanie ważnego związku małżeńskiego przez Sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków.

Kiedy Sąd orzeka rozwód?

Według prawa polskiego przesłanką rozwodu jest trwały i zupełny rozkład małżeństwa (art. 56 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Jeżeli zatem między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków (mąż lub żona) może żądać, ażeby Sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód. Zupełny rozkład pożycia to nic innego jak zerwanie między małżonkami więzi uczuciowej, fizycznej i gospodarczej.

Natomiast trwały rozkład pożycia ma miejsce wówczas, gdy powrót małżonków do wspólnego pożycia nie nastąpi. Innymi słowy rozkład pożycia jest trwały, gdy oparta na doświadczeniu życiowym ocena prowadzi do wniosku, że w danych okolicznościach sprawy, powrót małżonków do wspólnego pożycia jest niemożliwy. (uchwała SN z dnia 18.03.1968 r., III CZP 70/66). Przy czym sam upływ czasu, nie jest konieczną przesłanką trwałości.

O jakich sprawach orzeka Sąd w wyroku rozwodowym?

Orzekając rozwód Sąd orzeka również o winie małżonków w rozkładzie pożycia małżeńskiego lub braku tej winy. Jeżeli strony posiadają małoletnie dzieci Sąd w wyroku rozwodowym orzeka również o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron, kontaktach nad małoletnimi dziećmi stron, alimentach na rzecz małoletnich dzieci stron. Sąd może również w wyroku rozwodowym rozstrzygnąć o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania przez małżonków. Jak również o alimentach na rzecz jednego z małżonków oraz o eksmisji z mieszkania jednego z małżonków.

Wina za rozkład pożycia małżeńskiego - co to znaczy?

Wina za rozkład pożycia małżeńskiego, to nic innego jak naganne zachowanie strony, które doprowadziło do całkowitego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego.

Do takich nagannych zachowań możemy zaliczyć: porzucenie małżonka bez powodu, niezaspokajanie potrzeb rodziny, pijaństwo, agresja, zdrada małżeńska, ale też odmowa współżycia albo brak wsparcia w życiu codziennym.

Ustalenie w wyroku rozwodowym winy za rozkład pożycia małżeńskiego jest niezmiernie ważne w sytuacji, gdy jeden z małżonków domaga się od drugiego małżonka alimentów na swoją rzecz.

Zobacz więcej: Rozwód z orzeczeniem o winie

Kiedy i dlaczego Sąd nie orzeka o winie w wyroku rozwodowym?

Sąd nie orzeka o winie małżonków w rozkładzie pożycia małżeńskiego w sytuacji, kiedy strony chcą się rozwieść za porozumieniem stron (na zgodny wniosek stron).

Zobacz więcej: Rozwód bez orzeczenia o winie

Kiedy i dlaczego Sąd orzeka o winie w wyroku rozwodowym?

Sąd w wyroku rozwodowym może orzec o:

• winie męża
• winie żony
• winie obojga małżonków

Sąd orzeka o winie jednego z małżonków lub obojga małżonków w sytuacji, kiedy całkowity i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego nastąpił z winy tego małżonka lub małżonków.

Przy czym nieważne dla Sądu jest to, że jedna ze stron jest winna na przykład w 20 % a druga w 80 %, gdyż strony traktowane są przez Sąd w tej sytuacji tak samo. Nie można dzielić winy na mniejszą i większą, ani jej stopniować.

Bardzo często Sąd orzeka o winie jednego z małżonków w wyroku rozwodowym na żądanie współmałżonka, który domaga się lub będzie chciał się domagać zasądzenia alimentów przez Sąd na jego rzecz od drugiej strony.

Zobacz więcej: Rozwód z orzeczeniem o winie

Władza rodzicielska, kontakty z dziećmi, alimenty na dzieci, alimenty na małżonka w wyroku rozwodowym

Sąd, orzekając rozwód, zawsze kieruje się dobrem dziecka. W wyroku rozwodowym Sąd orzeka o władzy rodzicielskiej, kontaktach z dziećmi, alimentach na dzieci. Sąd może również orzec o alimentach na małżonka.

Zobacz więcej: Rozwód z orzeczeniem o winie

Jednym z obligatoryjnych elementów wyroku rozwodowego jest bowiem rozstrzygnięcie w przedmiocie: władzy rodzicielskiej, o kontaktach z dzieckiem, o alimentach na dziecko. Przy czym małżonkowie zawsze mogą w tych sprawach zawrzeć pisemne porozumienie.

Porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, często nazywane porozumieniem rodzicielskim bądź rodzicielskim planem wychowawczym, stanowi polubowne i alternatywne rozwiązanie w stosunku do orzeczenia sądowego, w którym Sąd rozstrzyga kwestie władzy rodzicielskiej, a także kontaktów z dzieckiem.

Zgodnie bowiem z art. 58 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (zw. dalej k.r.o.) "Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka".

Jeżeli więc małżonkowie są w stanie wspólnie porozumieć się co do wyżej wymienionych kwestii, w tym co do wysokości alimentów, jakie jeden z rodziców ma płacić na dziecko lub dzieci, winni do zawarcia takiego porozumienia dążyć. Takie porozumienie znacznie bowiem skróci postępowanie sądowe, ułatwi go.

Takie porozumienie małżonkowie winni załączyć do pozwu o rozwód. Wówczas Sąd może je uwzględnić, jeżeli oczywiście będzie ono zgodne z dobrem małoletniego dziecka lub dzieci stron. Takie porozumienie można również zgłosić Sądowi ustnie do protokołu lub sporządzić w postępowaniu mediacyjnym, spisanym na specjalnym kwestionariuszu i podpisanym przez rodziców dziecka.

Sąd może również w wyroku rozwodowym rozstrzygnąć o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania przez małżonków. Jak również o alimentach na rzecz jednego z małżonków oraz o eksmisji z mieszkania jednego z małżonków, o czym szczegółowo wypowiem się w kolejnym artykule poświęconym temu tematowi.

Powyższe wprost wynika z treści art. 58 § 1 k.r.o., zgodnie z którym:

• § 1. W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
  § 1a. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.
  § 1b. Na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.
  

  § 2. Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków. W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. Na zgodny wniosek stron sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe.
  § 3. Na wniosek jednego z małżonków sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.
  § 4. Orzekając o wspólnym mieszkaniu małżonków sąd uwzględnia przede wszystkim potrzeby dzieci i małżonka, któremu powierza wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Alimenty na małżonka w wyroku rozwodowym

W wyroku rozwodowym istnieje możliwość aby, Sąd zasądził alimenty od współmałżonka. W takiej sytuacji należy również pamiętać, że były małżonek może złożyć wniosek o alimenty również w odrębnym postępowaniu, nie tylko w sprawie rozwodowej.

Istnienie obowiązku alimentacyjnego między małżonkami zależy od tego, kto ponosi winę za rozpad pożycia małżeńskiego. Szczegółowo odniosłam się w artykule Rozwód z orzeczeniem o winie.

A może jednak założyć sprawę o separację, a nie o rozwód?

Zamiast występować do Sądu od razu z pozwem o rozwód małżonkowie (lub jeden z nich) mogą wystąpić z pozwem o separację.

Sąd orzeknie separację, jeżeli pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny (ale nie trwały) rozkład pożycia małżeńskiego.

Zupełny rozkład pożycia oznacza, gdy nie istnieje między małżonkami więź duchowa, fizyczna ani gospodarcza. Z takim pozwem może wystąpić jeden z małżonków lub oboje.

Sąd w wyroku separacyjnym może orzec o:

• winie męża
• winie żony
• winie obojga małżonków za zupełny rozkład pożycia małżeńskiego.

Jeżeli strony posiadają małoletnie dzieci Sąd w wyroku separacyjnym (tak samo jak w wyroku rozwodowym) orzeka również o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron, kontaktach nad małoletnimi dziećmi stron, alimentach na rzecz małoletnich dzieci stron. Sąd może również w takim wyroku rozstrzygnąć o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania przez małżonków. Jak również o alimentach na rzecz jednego z małżonków oraz o eksmisji z mieszkania jednego z małżonków.

Zasadnicza różnica pomiędzy orzeczeniem przez Sąd rozwodu lub separacji jest następująca. Przez orzeczenie rozwodu strony przestają być dłużej małżeństwem i mogą wstąpić w kolejny związek małżeński. Małżeństwo poprzez orzeczenie rozwodu przez Sąd przestaje istnieć. Przez orzeczenie separacji strony dalej pozostają w związku małżeńskim.

Poprzez orzeczenie separacji - pomiędzy małżonkami następuje rozdzielność majątkowa małżeńska, o czym szczegółowo wypowiem się w kolejnym artykule poświęconym szczegółowo temu zagadnieniu.

Po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd orzeka o podziale majątku. Jednak na każdym z małżonków nadal ciąży obowiązek zaspokajania potrzeb rodziny, nawet wówczas gdy nie mają wspólnych dzieci na swoim utrzymaniu.

Zobacz więcej: Rozwód a separacja

Co jeżeli jeden małżonek chce rozwodu, a drugi separacji? Kiedy Sąd może orzec separację, a kiedy rozwód?

Jeżeli Sąd stwierdzi, że nie ma przesłanek, o których wspominałam wcześniej, tj. brak zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego, aby orzec rozwód Sąd orzeka separację.

Za każdym razem, w takiej sytuacji przed wydaniem wyroku Sąd bada, czy pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, czy tylko zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Jeżeli pomiędzy stronami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego Sąd orzeka rozwód, ale jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny (ale nie trwały) rozkład pożycia małżeńskiego Sąd orzeknie separację.

Z powyższego wynika zatem, że nawet, gdy jedna ze stron chce separacji a druga rozwodu Sąd orzeknie rozwód, jeżeli stwierdzi, że pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego.

Orzekając rozwód Sąd stwierdza bowiem, że pomiędzy stronami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego.

Orzekając separację Sąd orzeka natomiast, że pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny (ale nie trwały) rozkład pożycia małżeńskiego.

Kiedy rozwód jest niedopuszczalny?

Mimo, iż w danym małżeństwie nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, który uprawniałby Sąd do wydania wyroku rozwodowego, może się zdarzyć, że Sąd nie da stronom rozwodu. Dzieje się tak w następujących sytuacjach:

• jeżeli wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo
• jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, na przykład: z uwagi chorobę psychiczną lub inną ciężką chorobą współmałżonka
• jeżeli z pozwem rozwodowym wystąpił (złożył go) małżonek wyłącznie winny rozkładowi pożycia małżeńskiego. Z tym, że w tym wypadku Sąd będzie mógł orzec rozwód, jeżeli drugi małżonek wyrazi na niego zgodę lub jeżeli brak zgody sąd uzna za sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Brak zgody może być uznany za sprzeczny z zasadami współżycia społecznego np. wówczas, gdy małżonkowie nie żyją razem od kilku lat, nie ma między nimi żadnej więzi.

Szerzej na ten temat wypowiem się w kolejnym artykule, poświęconym temu tematowi.

Kiedy separacja jest niedopuszczalna?

Mimo, iż w danym małżeństwie nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, który uprawniałby Sąd do orzeczenia separacji, może się zdarzyć, że Sąd nie orzeknie separacji. Dzieje się tak w następujących sytuacjach:

• jeżeli wskutek separacji miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo
• jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, na przykład: z uwagi chorobę psychiczną lub inną ciężką chorobą współmałżonka

Szerzej na ten temat wypowiem się w kolejnym artykule, poświęconym temu tematowi.

Który Sąd orzeka o rozwodzie? Który Sąd jest właściwy w sprawach o rozwód?

Sądem właściwym do rozpoznawania spraw o rozwód i separację jest Sąd Okręgowy – to znaczy Sąd w którego okręgu małżonkowie zamieszkują lub mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.

Co i jakie dokumenty załączamy do pozwu o rozwód i separację?

Do pozwu lub wniosku o separację, rozwód dołącza się: odpis skrócony aktu małżeństwa, odpisy aktów urodzenia małoletnich dzieci małżonków, wszelkie istotne dokumenty ważne dla sprawy – faktury VAT, umowy potwierdzające wydatki ponoszone na dzieci, na siebie, wyciągi z kont bankowych (jeżleli żądamy alimentów) itp.

Proszę nie zapomnieć, że do pozwu o rozwód należy dołączyć również opłatę od pozwu.