Podział majątku Wrocław

Zarówno w postępowaniu rozwodowym, jak również po jego zakończeniu można dokonać podziału majątku wspólnego, jaki został zgromadzony przez strony w trakcie trwania związku małżeńskiego. Jednakże w trakcie trwania sprawy o rozwód wniosek taki może zostać przez Sąd uwzględniony tylko wówczas, gdy nie spowoduje to nadmiernej zwłoki w prowadzonym postępowaniu rozwodowym, gdy małżonkowie są zgodni co do tego podziału.

Etap ten bardzo często bywa jeszcze bardziej skomplikowany, niżeli przebieg samego postępowania rozwodowego, który przecież sam w sobie jest bardzo ciężki i dostarcza stronom tego postępowania wiele negatywnych emocji. Dlatego warto skorzystać z pomocy fachowego pełnomocnika naszej kancelarii, który wesprze Państwa w podjęciu jak najkorzystniejszego sposobu podziału takiego majątku, sporządzi odpowiedni wniosek w tym zakresie, będzie uczestniczył w negocjacjach związanych z takim podziałem, zastąpi Państwa przed Sądem w sprawie o podział takiego majątku.

Przy podziale majątku wspólnego obowiązuje zasada, że udziały małżonków są równe. Jednakże w pewnych przypadkach, Sąd może dokonać ustalenia udziałów w majątku wspólnym przy uwzględnieniu stopnia, w którym każde z małżonków przyczyniło się do jego powstania. Opłata sądowa od takiego wniosku wynosi 1000 zł. W wyjątkowych jednak sytuacjach Sąd na wniosek powoda może zwolnić go w całości lub w części z poniesienia ww. opłaty sądowej.

W jaki sposób dokonać podziału majątku wspólnego?

Podziału majątku wspólnego po rozwodzie małżonkowie mogą dokonać samodzielnie – na przykład przed notariuszem. Zwłaszcza, gdy w skład majątku wspólnego małżonków wchodzi nieruchomość. Jeżeli jednak małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w zakresie podziału majatku wspólnego, wówczas konieczne będzie przeprowadzenie postępowania sądowego. Złożenie w Sądzie odpowiedniego wniosku o podział majątku wspólnego.

Podział majątku wspólnego małżonków obejmuje składniki majątkowe z chwili ustania wspólności ustawowej (data uprawomocnienia się wyroku rozwodowego) i istniejące w chwili podziału.

Podziału majątku można dokonać

• w naturze (na przykład: podzielić się domem lub mieszkaniem pieniędzmi, rzeczami)
• poprzez przyznanie rzeczy jednemu z małżonków na wyłączną własność wraz z obowiązkiem spłaty na rzecz drugiego małżonka (na przykład: jeden z małżonków zostanie właścicielem domu czy mieszkania z obowiązkiem spłaty na rzecz drugiego małżonka
• poprzez sprzedaż rzeczy (na przykład: domu lub mieszkania na wolnym rynku lub w drodze egzekucji) i podział sumy uzyskanej ze sprzedaży pomiędzy małżonków

Do jakiego Sądu złożyć wniosek o podział majątku?

Wniosek o podział majątku wspólnego należy złożyć do Sądu Rejonowego właściwego według miejsca położenia majątku, a jeżeli wspólność ustała przez śmierć jednego z małżonków - do sądu spadku czyli, co do zasady Sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Postępowanie to jest postępowaniem „nieprocesowym”, dlatego do Sądu nie składa się pozwu a wniosek o podział majątku i stronami tego procesu nie są powód i pozwany a wnioskodawca i uczestnik postępowania.

Co powinien zawierać wniosek o podział majątku wspólnego?

Wniosek o podział majątku wspólnego, jak każde pierwsze pismo w sprawie powinien zawierać oznaczenie sądu do którego jest skierowany, oznaczenie wnioskodawcy i uczestnika postępowania z podaniem adresów zamieszkania i numerów PESEL, wskazanie daty i miejscowości oraz podpis.

We wniosku o podział majątku wspólnego należy wskazać składniki majątku wspólnego, które mają podlegać podziałowi. W wypadku gdy w skład majątku wspólnego wchodzi nieruchomość, należy przedstawić również dowody, które to potwierdzają (art. 680 § 2 w zw. z art.567 § 3 k.p.c.). Dowodem takim będzie przede wszystkim odpis z księgi wieczystej.

Pożądane jest również, aby wnioskodawca, będący jednym z małżonków, sformułował swoją propozycję co do podziału majątku, w szczególności wskazując, które ze składników chce otrzymać. Wnioskodawca może również zgłosić żądanie ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym (art. 43 § 2 k.r.o.). Poza tym wnioskodawca może żądać zwrotu wydatków i nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny (art. 45 § 1 k.r.o. i art. 567 § 1 k.p.c.), rozliczenia pobranych po ustaniu wspólności pożytków lub innych przychodów z majątku wspólnego, jak również rozliczenia spłaconych długów (art. 686 w zw. z art. 567 § 3 k.p.c.). Opisane żądania powinny zostać określone w sposób precyzyjny, zgodnie z takimi samymi wymaganiami jak wypadku złożenia pozwu (zob. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 października 1997 r., II CKN 395/97, LEX nr 50532; uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2012 r., I CSK 323/11, LEX nr 1164719). Niezgłoszenie tzw. roszczeń uzupełniających i im podobnych w toku sprawy o podział majątku w celu kompleksowego załatwienia wszelkich kwestii spornych między byłymi małżonkami zagrożone jest prekluzją - utratą prawa dochodzenia ich w odrębnym procesie (art. 618 § 3 k.p.c. w zw. z art. 688 i art. 567 § 3 k.p.c.) (patrz: Wiśniewski Paweł, Wiśniewski Tadeusz, Postępowanie w sprawie z wniosku o podział majątku wspólnego)

We wniosku należy podać wartość przedmiotu sprawy, którą jest wartość wszystkich mających podlegać podziałowi składników majątku wspólnego. Od wartości tej zależy bowiem wysokość wynagrodzenia pełnomocników (adwokata lub radcy prawnego), a także dopuszczalność zaskarżenia orzeczenia sądu drugiej instancji, tj. złożenia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego (art. 519¹ § 2 k.p.c.) (patrz: Wiśniewski Paweł, Wiśniewski Tadeusz, Postępowanie w sprawie z wniosku o podział majątku wspólnego)

Jak dokonać podziału majątku, którego składnikiem jest nieruchomość obciążona kredytem hipotecznym?

Zasadą w postępowaniu o podział majątku jest, iż Sąd w takim postępowaniu nie orzeka o długach, kredytach – nie bierze ich pod uwagę. W taim bowiem postępowaniu Sąd dzieli aktywna małżonków.

Takie stanowisko przedstawił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 17 czerwca 2015r. (III CSK 59/15), wskazując, że jest oczywiste – i dawno w judykaturze ustalone – iż przedmiotem podziału majątku wspólnego małżonków są tylko aktywa, w związku z czym sąd nie ustala długów, ani nie orzeka o obowiązku ich spłaty, chyba że zostały w czasie trwania wspólności spłacone; wtedy uwzględnia je w rozliczeniu między stronami.

Byli małżonkowie w dalszym ciągu będą zatem zobowiązani solidarnie (czyli wspólnie) do spłaty zaciągniętych zobowiązań.

Sytuacja nieco się komplikuje, gdy długiem jest kredyt hipoteczny zabezpieczony mieszkaniem, czy domem. Pojawia się bowiem wtedy wyraźny problem: jaką wartość ma mieszkanie obciążone kredytem i jak dokonać podziału majątku w takiej sytuacji? Czy trzeba przy szacowaniu wartości mieszkania uwzględnić kwotę kredytu?

W tym temacie wypowiedział się ostatnio Sąd Najwyższy (dalej: SN). W Uchwale z dnia 25 lipca 2019 r. (III CZP 14/19) stwierdził: "W sprawie o podział majątku wspólnego małżonków, obejmującego nieruchomość obciążoną hipoteką zabezpieczającą udzielony małżonkom kredyt bankowy, sąd – przyznając tę nieruchomość na własność jednego z nich – ustala jej wartość z pominięciem wartości obciążenia hipotecznego, chyba że zachodzą istotne powody przemawiające za jego uwzględnieniem.".

Powyższa uchwała potwierdza stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie podjęte we wcześniejszej uchwale SN z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 21/18, zgodnie z którym "w sprawie o podział majątku wspólnego małżonków po rozwodzie, obejmującego nieruchomość obciążoną hipoteką zabezpieczającą udzielony małżonkom kredyt bankowy, sąd – przydzielając tę nieruchomość na własność jednego z małżonków – ustala jej wartość, jeżeli nie przemawiają przeciwko temu ważne względy, z pominięciem wartości obciążenia hipotecznego."

Zatem przy ustalaniu wartości rynkowej nieruchomości wchodzącej w skład majątku dorobkowego małżonków co do zasady nie pomniejsza się tej wartości o wysokość aktualnego zadłużenia hipotecznego, gdyż w sytuacjach typowych hipoteka nie wpływa na wartość nieruchomości. Jeżeli zatem wartość rynkowa nieruchomości wynosi 400.000 zł, to taką właśnie wartość przyjmuje się do rozliczeń, pomijając kwotę kredytu pozostającą do spłaty na dzień podziału.

Sąd Najwyższy zastrzegł jednakże w ww. uchwale, że mogą powstać sytuacje nietypowe, dotyczące natury podmiotowej (szczególna sytuacja osobista małżonków) czy też natury przedmiotowej (np. proporcje obciążenia i wartości nieruchomości), kiedy jednak wartość nieruchomości może zostać pomniejszona o kwotę niespłaconego jeszcze kredytu hipotecznego.

We wskazanej powyżej uchwale Sąd Najwyższy podkreślił, że ustalenie wartości nieruchomości, nie tylko w sprawie działowej, nie jest czystym problemem prawnym, dotyczy bowiem stanu faktycznego, który w każdej sprawie jest inny. Wskazał też, że podjęta uchwała wiąże wyłącznie w tej konkretnej sprawie, która była rozpoznawana.

Przepisanie umowy kredytu na jednego ze współmałżonków - dobre rozwiązanie?

Jak najbardziej. W banku zawsze można wnioskować o wydanie tak zwanej promesy, w której bank zobowiąże się „przepisać” umowę kredytu na jednego ze współmałżonków, w momencie, gdy Sąd prawomocnie orzeknie o przyznaniu mu mieszkania. To bardzo dobre rozwiązanie, gdyż sytuacja między stronami w zakresie spłat rat kredytu i własności mieszkania staje się jasna. Nie zawsze jednak istnieje taka możliwość, albowiem ten, komu przypadnie mieszkanie na własność musi mieć przecież odpowiednią zdolność kredytową. Bank przed przepisaniem umowy kredytu na jednego z małżonków na pewno wszystko dokładnie zbada i przeanalizuje.

Zwrot części spłaconych rat kredytu przez byłego małżonka

Zdarzają się niestety sytuacje, w których po rozwodzie i podziale majątku tylko jeden z byłych małżonków spłaca raty kredytu albo większą ich część. Takie sytuacje mają miejsce, ponieważ drugi małżonek nie poczuwa się do obowiązku spłaty albo nie może tego robić, bo po prostu go na to nie stać. Wówczas były małżonek, który spłacał raty kredytu po prawomocnym zakończeniu sprawy o podział majątku dorobkowego, może zażądać zwrotu od drugiego małżonka części zapłaconych rat, które przypadają na tego małżonka. Takie stanowisko potwierdza chwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2019 r., III CZP 80/18.

Ile trwa postępowanie sądowe o podział majątku wspólnego po rozwodzie?

To zależy od stopnia skomlikowania danej sprawy. Jednakże w tego typu sprawach zawsze należy uzbroić się w cierpliwość, gdyż takie sprawy mogą trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Trzeba również pamiętać o tym, że w sprawach sądowych, na każdym jej etapie zawsze istnieje możliwość ugodowego a tym samym szybkiego załatwienia sprawy. Dlatego warto powierzyć sprawę dobrej Kancelarii, by jak najszybciej rozwiązać problem związany z podziałem majątku po rozwodzie.

Jeżeli szukasz dobrego prawnika, dobrej kancelarii do sprawy o podział majątku, zadzwoń do Kancelaria Spraw rozwodowych i rodzinnych, tel: 663 165 930 i umów się na spotkanie.

Pomagamy w takich sprawach, jak: polubowny podział majątku, sądowy podział majątku. Wykonujemy wszelkie czynności prawne związane z podziałem majątku, korzystając z pomocy współpracującej z nami kancelarii notarialnej. Świadczymy wszelką pomoc prawną w tym zakresie – w tym: w sporządzaniu wniosków, ugód. Udzielamy stosownych porad prawnych, sporządzamy wszelkiego rodzaju pisma.

Pamiętaj, że profesjonalna pomoc zwiększa Twoje szanse na właściwe rozstrzygnięcie sprawy.

Kancelaria Spraw Rozwodowych i Rodzinnych